Glokom hakkında yanlış bilinenler ve doğruları
Yanlış:
Glokom tedavisi mümkün olmayan bir hastalıktır, ne yapılırsa yapılsın belli bir süre sonra körlüğe neden olur.
Doğru:
Glokom hastalığı sadece iki durumda körlüğe neden olur; hastalığa yeterince erken evrede tanı konamaması ve yeterli tedavinin uygulanmaması. Erken evrede görme bozukluğu gelişmeden tanı konulmuş glokom hastalarının tümünde uygun tedavi ile kalan görme fonksiyonu korunabilir, yeter ki hasta ile iyi bir diyalog kurulsun ve gereken tedavi yöntemleri eksiksiz olarak uygulansın.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Yanlış:
Glokomda sadece ilaç (damla) tedavisi uygulanır, başka tedavi yöntemi yoktur.
Doğru:
Hastalığın erken dönemlerinde ilaç ya da damla tedavisi hastalığı kontrol etmek için yeterli olsa da belli bir süre sonra artık yetersiz kalmaktadır. Bu hastalarda lazer ve ameliyat gibi tedavi yöntemleri başarıyla ve güvenli olarak uygulanmaktadır.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Yanlış:
Glokomda tanı konduktan verilen damlalar hayat boyu aynı şekilde hiç değiştirilmeden kullanılır.
Doğru:
Glokomun hayat boyu süren bir hastalık olduğu doğrudur, ancak genellikle yılda 2-3 kez yapılacak periyodik kontroller ile kullanılan ilaçların istenilen etkiyi sağlayıp sağlamadığı (hedefe ulaşıp ulaşamadığımız) sürekli olarak kontrol edilmelidir. Eğer göz tansiyonu yeterli miktarda düşmüyorsa ilaç değiştirilir, ilave ilaç verilir ya da lazer veya ameliyat gibi diğer tedaviler uygulanır.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Yanlış:
Glokom hastalığının takibi için sadece göz tansiyonu ölçümü yeterlidir.
Doğru:
Glokom hastalığında tedavinin amacı görme sinirindeki hasar sürecinin durdurulmasıdır. Bazen ilaçlarla göz tansiyonu ortalama değer olan 17’ye inse bile göz sinirindeki hasar ilerlemeye devam edebilmektedir. Bu tür hastalarda göz tansiyonunu 15’e hatta 12’ye kadar düşürüyoruz ve yine durumu kontrol altına alıyoruz; yeter ki göz sinirindeki tahribatın ilerlediğini yeterince erken devrede ve hassas olarak saptayabilelim. Bu nedenle glokomlu hastaların takibinde sadece göz tansiyonu ölçümü yeterli değildir, görme sinirindeki değişikliklerin de mutlaka OCT veya görme alanı tetkikleriyle izlenmesi gerekir.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Yanlış:
Göz tansiyonu 22’nin altında ise “normal” demektir.
Doğru:
“Normal göz tansiyonu” yoktur, “ortalama göz tansiyonu” vardır. Glokomu olamayan normal bireylerdeki ortalama göz tansiyonu 17’dir. Bu durumda 22 kesinlikle yüksektir. Göz tansiyonu 25’in üzerinde ise mutlaka tedaviye başlamaktayız. Ancak göz tansiyonu 18 ile 24 arasında ise hasta/normal ayrımı için mutlaka görme siniri incelenmeli ve ona göre karar verilmelidir.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Yanlış:
Göz tansiyonu 17’nin altına düşürülünce glokomun ilerlemesi durur.
Doğru:
Tedavi sırasında glokom hastalarının her biri için belirlenen göz tansiyonu hedefleri birbirinden farklı olmalı ve bu mutlaka bir uzman tarafından yapılmalıdır. Hastaya özel (bireysel) hedef göz tansiyonu değerinin belirlenmesi görme sinirinde oluşmuş olan hasarın miktarına, tedavi öncesi göz tansiyonunun yüksekliğine ve hastanın yaşam süresine göre yapılmalıdır. Görme siniri dayanıklı ve hastalığın ilerleme riski düşük bazı glokom hastalarında göz tansiyonunun 20’nin altında tutulması yeterli olabilirken siniri dayanıklı olmayan ve çok sayıda risk faktörü olan bazı hastalar için 15 hatta 12’yi geçmeyecek oldukça düşük göz tansiyonu hedef değerleri seçilebilmektedir.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Yanlış:
Glokom ameliyatlarının damla tedavisine üstünlüğü yoktur.
Doğru:
Glokom tedavisinde en etkili yöntem ameliyattır, çünkü göz tansiyonunu ilaçlar ve lazere göre çok daha fazla oranda düşürür. İlaç tedavisi (göz damlaları) alan hastalarda özellikle gece ve sabah erken saatlerde göz tansiyonunda bazı dalgalanmalar (yükselmeler) olduğu araştırmalarla gösterilmiştir. Bu durum belli bir süre sonra glokoma bağlı sinir hasarının ilerlemesine ve görmenin azalmasına yol açabilmektedir. Ameliyat ile 24 saatlik göz tansiyonu dalgalanmalarını (yükselmelerini) tamamen önlemek mümkündür.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Yanlış:
Glokom ameliyatları risklidir ve görmede azalmaya neden olur.
Doğru:
Son yıllarda ameliyat tekniğinde önemli gelişmeler olmuştur, bunlar sayesinde artık ameliyatlar son derece güvenli olarak uygulanmaktadır. Eski teknikle yapılan glokom ameliyatlarında göz tansiyonu genellikle kontrolsüz olarak düşürülmekte ve bu nedenle görmeyi kalıcı olarak bozan kanama ve ödem gibi bazı sorunlar yaşanabilmekteydi. Güncel teknikle yaptığımız kontrollü ameliyatlardan sonra erken devrede görmede ancak geçici ve hafif düzeyde bir azalma görebiliyoruz, ama bu durum kalıcı olmayıp genellikle uygun tedavi ile bir-iki hafta içinde tekrar ameliyat öncesi seviyeye geri dönmektedir.
|
